Vitamine C is een belangrijk essentieel nutriënt. Het is van belang voor de aanmaak van beenweefsel, het is betrokken bij de spijsvertering, de bloedstolling, het afweersysteem en de productie van bepaalde aminozuren. En aminozuren zijn de bouwstenen voor voor eiwitten.
Dankzij de verschillende rollen van vitamine C kun je met het geven van voldoende vitamine C een heleboel gezondheidsproblemen voorkomen.
‘Mijn cavia eet voldoende verse groenten en fruit. Ook krijgt deze brokken met vitamine C toegevoegd. Dan heeft mijn cavia toch geen vitamine C-pil nodig?’
Gek genoeg, is het wel of niet geven van extra vitamine C regelmatig onderwerp van discussie op sociale media. De meningen hierover lopen dan behoorlijk uiteen. Caviawijzer heeft de meest gestelde vragen en vooral de feiten voor je nagezocht. Onze bevindingen vind je hieronder.
Heeft een cavia extra vitamine C nodig?
Ja. Een cavia kan net als jijzelf geen vitamine C aanmaken. De cavia moet het net als de mens zelf uit de voeding halen. De cavia haalt vitamine C uit brokken, verse groenten en fruit. Helaas blijkt het gehalte in deze basisvoeding vaak onvoldoende, doordat vitamine C behoorlijk snel de werking verliest bij blootstelling aan de buitenlucht door oxidatie.
Een extra hoeveelheid vitamine C kun je het beste geven in de vorm van tablet of poeder, waarvan het vitamine C-gehalte bekend is. Op deze manier weet je precies hoeveel je extra geeft en vooral ook dat je niet te veel geeft.
Waarom heeft een cavia zoveel vitamine C nodig?
De behoefte en het verbruik van vitamine C is bij cavia’s, mede vanwege hun specifieke spijsvertering, relatief hoog. Met name bij stress en ziekte is de cavia een groot verbruiker.
Dagelijks dezelfde dosering?
Je zou kunnen overwegen bij ziekte en stress meer te geven, ten opzichte van normale omstandigheden. Net zoals bij de dracht, wanneer de behoefte van de zeug ook iets groter is.
Voorbeeld: Wanneer je de Beaphar 40 mg tabletten gebruikt kun je om de dag 1 tablet aanhouden en er elke dag 1 geven bij ziekte of wanneer je met het dier naar de dierenarts gaat voor controle. Vind jouw dier nagels knippen stressvol, dan is dat ook een moment voor meer.
Bij skinny (haarloze) cavia’s kun je 1 tablet van maximaal 40 mg per dag aanhouden. Zij hebben wat meer nodig vanwege hun stofwisseling, die iets harder aanstaat, dan bij gewone cavia’s.
Kan ik mijn cavia een teveel aan vitamine C geven?
Ja, dat kan. Een dagelijkse hoeveelheid van 40-50 mg extra vitamine C wordt al enige tijd aanbevolen. Echter de laatste tijd ziet Caviawijzer dat dit advies op meerdere bronnen naar beneden is gesteld tot zelfs 10-20 mg.
Doseringen tot 100 mg worden veilig geacht. Maar dat wil niet zeggen dat je deze hoge dosering dagelijks kan geven! Jonge cavia’s tot een gewicht van 800-900 gram kun je veilig 20-30 mg per dag geven.
Wil je dagelijks vitamine C geven, dan is het beter om minder te geven. Volgens het meest recente inzicht is dat maximaal 20 mg per dag. Voor cavia’s met chronische blaasproblemen wordt zelfs geadviseerd om 20 mg om de dag te geven, gezien een teveel aan vitamine C bij deze dieren de klachten van de chronische blaasproblemen kan verergeren.
Belangrijk om te weten is dat cavia’s (of eigenlijk de receptoren in het lichaam) lijken te wennen aan hogere doseringen. Dit betekent dat als je plots de dosering verlaagt, er door deze verlaging een tekort kan ontstaan. Afbouwen dus.
Wat gebeurt er als ik mijn cavia per ongeluk teveel aan vitamine C heb gegeven?
Een keertje teveel is niet erg, tenzij het een enorm veel hogere dosering betreft. In tegenstelling tot vitamine D, wordt vitamine C niet opgeslagen door jouw cavia. Het teveel aan C wordt uitgeplast en zal dus ook niet beschikbaar zijn voor een eventueel toekomstig tekort.
Kan een teveel aan vitamine C schadelijk zijn voor mijn cavia?
Ja, dat kan schadelijk zijn. Met name wanneer je langdurig te veel vitamine C geeft. Een overschot blijft een overschot, dus liever niet natuurlijk.
Wat zijn de kenmerken van een tekort aan vitamine C bij de cavia?
Vitamine C-gebrek kent verschillende uitingen. Een cavia kan de eetlust verliezen, waardoor deze er mager en onverzorgd (doffe vacht) uit gaat zien. De tanden kunnen bruin verkleuren, bros worden of zelfs breken. Er kunnen kale plekken in de vacht ontstaan en er kan sprake zijn van diarree. Het dier kan pijn krijgen en zich anders of vreemd gaan voortbewegen. In de slijmvliezen kunnen puntbloedingen ontstaan en er kan sprake zijn van bloed in de urine. Bij een ernstig tekort kunnen zelfs slijmvliesbloedingen optreden.
Hoe snel kan een vitamine C-tekort ontstaan en zichtbaar zijn?
De verschijnselen van een vitamine C-tekort zijn al zichtbaar wanneer een tekort slechts 2 weken bestaat.
Wat en hoeveel vitamine C mag ik aan mijn cavia geven?
Het beste is een tabletje of vitamine C-poeder, waarvan je de hoeveelheid vitamine C weet. Let wel goed op de hoeveelheid vitamine C en de hulpstoffen, die het product bevat. Gebruik niet zomaar het product dat je zelf neemt, want misschien bevat het wel te veel vitamine C. Belangrijk is dat het tablet voor jouw cavia niet meer dan 100 mg vitamine C bevat. Tabletten met ‘normale’ suiker hebben de voorkeur, want een klein beetje suiker kan geen kwaad. Tenzij jouw cavia diabetes heeft, zie verder hieronder.
Voorbeelden van geschikte vitamine C-supplementen:
– Rotor vitamine C-70 (bevat 70 mg vitamine C per tablet)
– Beaphar Vitamine C voor Cavia (bevat 40 mg vitamine C per tablet)
Voorbeelden van ongeschikte vitamine C-supplementen:
– Bruistabletten met vitamine C voor mensen
– Beaphar Cavi-vit (te lastig om te doseren en de toedieningsvorm maakt dat de vitamine C de werking verliest, want het wordt afgebroken in aanraking met de buitenlucht)
Heb je twijfels over het product, leg het dan aan caviawijzer voor.
Hoe geef ik mijn cavia een tablet en eerste hulp bij ‘help mijn cavia eet geen tablet, wat nu?
Het geven van extra vitamine C is helaas niet bij elke cavia eenvoudig. Ook cavia-eigenaren met engelengeduld krijgen het geven van een smakelijk tabletje met vitamine C niet altijd voor elkaar. Hieronder wat tips!
Tip A. “Tablet-training”
Neem de cavia op schoot – liefst voor het ontbijt – en probeer het tabletje aan de zijkant in het bekje te schuiven. Begin met een half tabletje, zodat ze aan de smaak kunnen wennen. Het kan zijn dat de cavia het tabletje uitspuugt. Probeer het dan nog een keer. Lukt het niet, laat het dan daarbij en doe de volgende dag nog een keer hetzelfde. Herhaal dit totdat de cavia het tablet binnenhoudt. Veelal zie je dat na 3 tot 5 dagen de cavia het tabletje binnenhoudt, kapot knaagt en op eet.
De volgende dag bied je het tablet aan, terwijl de cavia nog in zijn hok is. Grote kans dat het nu wel wordt aangepakt en opgegeten.
Tip B. “Vermalen tablet in water met spuitje”
Vermaal het tabletje en meng het met een beetje water. Dien het voorzichtig toe met een 1-milliliter-spuitje. Liefst de gehele oplossing achter elkaar, want de werking van vitamine C neemt heel snel af in de buitenlucht!
Tip C. “Vitamine C-poeder”
Meng puur vitamine C-poeder (is nogal zuur) met een beetje tarwegras voor de smaak. Dien het voorzichtig toe met een 1-milliliter-spuitje. Let daarbij goed op de dosering!
Tip D. “Toeval”
Leg het tabletje in de voerbak en blijf het aanbieden. Soms gaan ze er ineens aan knagen en kun je het daarna aanbieden.
Wat kan ik mijn cavia met diabetes (suikerziekte) geven?
Voor een cavia met diabetes is een dagelijks tablet met suiker geen geschikte optie, want suiker in de voeding kan (opnieuw) problemen geven. Gebruik dan puur vitamine C-poeder (ascorbinezuur-poeder) en meng dit met iets lekkers, want het is nogal zuur. Voor het doseren van de poeder kan het zijn, dat een speciale (zeer nauwkeurige) weegschaal nodig is.
VERANTWOORDING
In de diergeneeskunde kan niet altijd geput worden uit grote klinische studies, waarin veel dieren zijn onderzocht. Nieuwe inzichten in diagnose en behandeling kunnen voortkomen uit: bestaande wetenschappelijke kennis, resultaten uit medisch onderzoek (proefdieronderzoek), specifiek diergeneeskundig onderzoek en ervaringen uit de dierenartspraktijk. Ook kan een methode of behandeling gebaseerd zijn op een combinatie van wetenschappelijke onderbouwde argumentatie t.a.v. een onderwerp en klinische ervaring uit de praktijk, een zogenaamde ‘expert opinion’.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Thomas M. Donnelly, ‘Guinea Pigs’, MERCK MANUAL
Veterinary Manual, online geraadpleegd op 14 maart 2022.
Website LICG, geraadpleegd op 14 maart 2022.
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op: 14-03-2023
