Wat is een vasectomie?
Een vasectomie is een medische behandeling waarbij de zaadleiders van de man worden onderbroken, waardoor de man onvruchtbaar wordt. Vasectomie betekent letterlijk: doorsnijden (ectomie) van de zaadleider (vas).
Vasectomie bij de cavia?
Bij mannelijke cavia’s (beren) worden operatief de zaadleiders en bijballen verwijderd. De bijballen worden ook verwijderd, omdat zaad zich hierin kan ophopen en dit voor de cavia pijnlijk kan worden. Eigenlijk is vasectomie bij de cavia dus niet helemaal hetzelfde, als waar de term vasectomie bij mensen-mannen voor staat.
Wat zijn de verschillen tussen vasectomie en castratie?
Bij een vasectomie is de operatiewond doorgaans kleiner, waardoor de kans op infecties mogelijk ook kleiner is. Een kleinere wond kan ook invloed hebben op het herstel en misschien zelfs ook op de hoeveelheid pijn, die een cavia na de ingreep heeft. Bij een vasectomie blijven de teelballen van de cavia intact en de daarbij behorende hormoonhuishouding ook. Er zijn aanwijzingen dat het behoudt van teelballen èn hormoonhuishouding een gunstiger effect kan hebben op de gezondheid van een beer, op de langere termijn.
Wat zijn de overeenkomsten tussen vasectomie en castratie?
Vasectomie heeft hetzelfde effect als een castratie: de mannelijke cavia is niet meer vruchtbaar en kan gekoppeld worden aan een zeug.
Op welke leeftijd kan een vasectomie worden uitgevoerd?
Vanaf 3-4 maanden (bij een gewicht van minimaal 500 gram) en wanneer de teelballen duidelijk zijn ingedaald.
Tot welke leeftijd kan een vasectomie worden uitgevoerd?
Zolang de beer in goede gezondheid verkeerd en fit genoeg is voor een operatie, kan deze worden uitgevoerd. De kans op complicaties na een operatie nemen echter wel toe met de leeftijd, dus vanaf 4 jaar is het raadzaam een keuze voor een operatie zorgvuldig af te wegen. Stel je daarbij vragen zoals: Is het nodig? Is er een andere oplossing mogelijk? En vooral ook: wat is het beste voor de beer?
Is een beer nog vruchtbaar direct na een vasectomie?
Ja, in theorie kan er nog achtergebleven zaad (in de zaadleiders) aanwezig zijn.
Kan een beer nog vruchtbaar zijn of worden na een vasectomie?
Er bestaat helaas een zeldzame complicatie waarbij de (grotendeels) verwijderde structuren opnieuw aangroeien, waardoor een beer toch opnieuw vruchtbaar is. Het is zeer zeldzaam, maar niet onmogelijk. In de biologie zijn 100%-garanties ook zeldzaam.
Na vasectomie: hoe lang moet je een beer gescheiden van de zeugen?
Minimaal 6 weken.
Mijn dierenarts is niet bekend met vasectomie bij de cavia, wat nu?
Vasectomie is geen standaardbehandeling voor de cavia. Het is een chirurgische behandeling waar een dierenarts aanvullende training voor heeft gevolgd en voldoende ervaring mee heeft opgedaan. Wanneer jouw dierenarts geen vasectomie aanbiedt kun je kiezen voor castratie. Of vindt je een dierenarts die wel vasectomie bij de cavia uitvoert. Zie het ‘schaartje’ bij de vermelde dierenartsen op deze website. Op het dierenartsen-gedeelte van deze website is er meer achtergrondinformatie beschikbaar over de technische kant van vasectomie.
Ik heb een beer die een vasectomie heeft gehad en wil deze in de toekomst verkopen. Hoe kan ik koper laten weten dat de beer onvruchtbaar is?
Goede vraag! Het is moeilijk te controleren, want het litteken is na enige tijd nauwelijks zichtbaar. De structuren zijn te klein om betrouwbaar te beoordelen middels echografie. Vanaf 1 januari 2023 kun je jouw cavia laten opnemen in het Caviawijzer Vasectomieregister. Dit is een onafhankelijke database waarin gegevens van jouw cavia, van jou, de dierenarts die de vasectomie heeft uitgevoerd en enkele foto’s zorgvuldig worden bewaard. Een toekomstige nieuwe eigenaar kan op deze manier altijd navragen of een beer echt een vasectomie heeft ondergaan. De dierenarts die de vasectomie succesvol bij jouw cavia heeft uitgevoerd kan de cavia bij Caviawijzer registreren.
VERANTWOORDING
In de diergeneeskunde kan niet altijd geput worden uit grote klinische studies, waarin veel dieren zijn onderzocht. Nieuwe inzichten in diagnose en behandeling kunnen voortkomen uit: bestaande wetenschappelijke kennis, resultaten uit medisch onderzoek (proefdieronderzoek), specifiek diergeneeskundig onderzoek en ervaringen uit de dierenartspraktijk. Ook kan een methode of behandeling gebaseerd zijn op een combinatie van wetenschappelijke onderbouwde argumentatie t.a.v. een onderwerp en klinische ervaring uit de praktijk, een zogenaamde ‘expert opinion’. De expertise over vasectomie is afkomstig van Caviadokter dr. Eva Stoffels.
